آپوکاروتنال یا ( trans - β - apo - 8' - carotenal ) ، یک کاروتنوئید است ، که در اسفناج و مرکبات یافت می شود .
مانند سایر کاروتنوئیدها ، آپوکاروتنال ( Apocarotenal ) به عنوان پیش ماده ویتامین A بازی می کند ، حتی اگر ( 50٪ ) فعالیت پرو ویتامین A کمتری نسبت به β-کاروتن داشته باشد . فرمول شیمیایی تجربی آپوکاروتنال ( C30H40O ) است .
آپوکاروتنال به رنگ نارنجی تا قرمز نارنجی است و در غذاها ، داروها و محصولات آرایشی استفاده می شود .
بسته به فرم محصول ، آپوکاروتنال در مواد غذایی با چربی ( مارگارین ، سس ها ، سس سالاد ) ، نوشیدنی ها ، محصولات لبنی و شیرینی جات استفاده می شود .
کاروتنوئیدها به طور وسیعی در طبیعت یافت می شود و متداولترین رنگهای طبیعی را تشکیل می دهند .
هویج ، گوجه فرنگی ، زردآلو ، آب پرتقال و خرچنگ دریایی ، مربوط به وجود کاروتنوئیدها می باشند .
تاکنون بیش از ۱۰۰ نوع کاروتنوئید شناخته شده ، که فقط تعداد کمی از آنها به طور خالص جدا گردیده ، که از آنها برای رنگین کردن مواد خوراکی استفاده می شود و مهمترین آنها عبارتند از:
بتا کاروتن ، آپوکاروتنال ، کانتراگزانتین ، بیکسین ، گزانتوفیل .
یکی از جنبه های کاروتنوئیدها علاوه بر ایجاد رنگ ، وجود پیشساز ویتامین A در بعضی از آنها از جمله بتاکاروتن و آپوکاروتنال می باشد .
از کاروتنوئیدها برای رنگین نمودن پنیر، نوشابه های پرتقالی و بستنی نیز استفاده می شود .
مقاومت و پایداری این رنگ در نوشابه های حاوی اسید آسکوربیک قابل توجه می باشد .
نام کاروتنوئید از نام هویج مشتق ( daucus carota ) گرفته شده است .
زیرا اولین بار در سال 1831 ، ازاین گیاه استخراج گردید .
کاروتنوئید ها عبارتند از رنگدانه های طبیعی محلول در چربی که به طور عمده در گیاهان و گلها و باکتریهای فتوسنتز کننده یافت می شوند ، آنها نقش مهمی را در فرآیند فتوسنتز ایفاد می نمایند ، علاوه بر آن کاروتنوئیدها در برخی از باکتری های غیر فتوسنتز کننده ، مخمرها و کپکها نیز مشاهده می گردند ، دراین موجودات رنگدانه ها نقش حفاظتی را در برابر آسیبهای وارده توسط نور و
اکسیژن ارائه می نمایند ، گرچه جانوران ناتوان از سنتز کاروتنوئید های تامین کننده رنگ روشن هستند ، ولی همانند آنتی اکسید آنها عمل نموده و قادرند منبعی برای فعالیت ویتامین A با شند .
کاروتنوئیدها مسئول تغییر رنگهای زرد ، نارنجی و قرمز دربرگها ، گیاهان ، میوه ها ، گلها و رنگهای پرهای زینتی بسیاری از پرندگان ، حشرات ، رنگ صورتی در فالمینگو و ماهی قزل آلا و سخت پوستانی نظیرخرچنگ دریایی می باشند .
کاروتنوئیدها پیچیده ترین طبقه از رنگهای مواد غذایی طبیعی با حدود 750ساختار متفاوت در طبیعت هستند .
کاروتنوئیدها بر اساس ساختمان شیمیایی خود معین و تعریف می شوند .
زندگی ما توسط رنگها قابل تغییر است و کارتنوئیدها مهمترین رنگدانه طبیعی به حساب می آیند .
بعضی از کاروتنوئید ها مخصوصا بتا کاروتن ، نقش پیش ویتامین A را ایفا کرده و در بدن تبدیل به ویتامین A می شوند .
ازآنجائیکه افزایش مصرف غذاهای غنی از کاروتنوئید ها با کاهش خطر ابتلا به بعضی از بیماری های تخریبی همراه است ، چنین برمی آید که ، این مواد در بهبود عملکرد سیستم ایمنی نقش ویژه ای را ایفا می کنند .
حتی این احتمال وجود دارد ، که کاروتنوئید ها به عنوان آنتی اکسیدان های ویژه نقش موثری در جلوگیری از ابتال به سرطان داشته باشند .
کاروتنوئیدها نسبت به عوامل محیطی و مواد حساس هستند ، مثل نور ( مخصوصاً اشعه ی خورشیدی و فرابنفش ) ، گرما ، اکسیژن ( از هوا ) ، پراکسیدها ( از حلالها ) و اسیدها ( که میتوانند به عنوان عوامل اکسنده عمل کنند) .
عمل اکسایش و واکنشهای ایزومراسیون ( فرآیندی است که در آن یک مولکول به مولکول دیگری تبدیل می‌گردد ، بی‌آنکه تغییری در تعداد و نوع اتم‌های آن پیش بیاید ) ، تغییر ساختمان مولکولی و تغییرات رنگ ، نمونه هایی از عواملی هستند که میتوانند توسط عوامل فوق تحریک شوند .
تجزیه و آنالیز کاروتنوئیدها ، و گاهی نگهداریشان در حالالهای خالص و ذخیره کردن کاروتنوئید تحت فشار جو نیتروژن ، در درجه حرارت پایین و در غیاب نور برای کم کردن تجزیه آنها مفید است .
کاروتنوئیدها وظایف فیزیولوژیکی مختلفی را در بدن بر عهده دارند ، که از آن جمله می توان به خاصیت جذب نور، خاصیت آنتی اکسیدانی و تقویت سیستم ایمنی در مقابل بیماری های مختلف ، اشاره نمود .
از نظر قابلیت تولید رنگ ، کاروتنوئیدها اهمیت اقتصادی دارند ، به طوری که موفقیت تولید مثل پرندگان وحشی و در نتیجه بقای این پرندگان تا حد زیادی به وجود کاروتنوئیدها در بدن آن ها باز می گردد .
علاوه بر این ، رنگ زرده تخم مرغ و رنگ مطلوب گوشت ، دو صفت اقتصادی می باشد ، که در حفظ کیفیت این محصولات می تواند ، نقش موثری را داشته باشد .
قابلیت ذخیره شدن کاروتنوئیدها در بافت های بدن پرنده به قابلیت هضم ، جذب و متابولیسم آن ها بازمی گردد .
نکته حائز اهمیت در این ارتباط آن است که ، حیوانات مختلف قادر به جذب انواع مختلفی از کاروتنوئیدها می باشند .
کاروتنوئیدها به طور وسیعی در داروسازی ، مکملهای غذایی به عنوان رنگزاها و آنتی اکسیدانها مورد استفاده قرار می گیرند .
از کاروتنوئیدها برای رنگین نمودن پنیر، نوشابه های پرتقالی و بستنی نیز استفاده می شود .
مقاومت و پایداری این رنگ در نوشابه های حاوی اسید آسکوربیک قابل توجه می باشد .
کاروتنوئیدها به طور وسیعی در طبیعت یافت می شود و متداولترین رنگهای طبیعی را تشکیل می دهند .
رنگ هویج ، گوجه فرنگی ، زردآلو ، آب پرتقال و خرچنگ دریایی مربوط به وجود کاروتنوئیدها می باشد .
تاکنون بیش از 100 نوع کاروتنوئید شناخته شده ، که فقط تعداد کمی از آنها به طور خالص جدا گردیده که از آنها برای رنگین کردن مواد خوراکی استفاده می شود و مهمترین آنها عبارتند از: بتا کاروتن ، آپوکاروتنال ، کانتراگزانتین ، بیکسین ، گزانتوفیل .
یکی از جنبه های کاروتنوئیدها عالوه بر ایجاد رنگ وجود پیش ساز ویتامین A در بعضی از آنها از جمله بتاکاروتن و آپوکاروتنال می باشد .
ضایعات میگو ، ( 45 - 55 ) درصد میگوی کامل را شامل می شود .
بیشترین میزان ضایعات میگو درصنایع فرآوری میگو تولید می شود .
ضایعات میگو ، یکی از منابع با ارزش طبیعی کاروتنوئید است ، بازیافت این ترکیبات با ارزش از ضایعات ، نه تنها فقط باعث بهبود اقتصادی کارخانه فرآوری میگو می شود ، بلکه آلودگی ناشی از ضایعات میگو را کاهش خواهد داد .
توزیع کاروتنوئیدها در سخت پوستان به گونه ها و زیستگاهها بستگی دارد ، ضایعات میگو یکی از ارزانترین مواد خام برای استخراج یا بازیافت کاروتنوئید می باشد ، استاگزانتین بعنوان رنگدانه اصلی در سخت پوستانی مثل میگو و خرچنگ دریایی است ، بتا کاروتن و زگزانتین در این گونه ها کم است و زگزانتین رنگدانه مهم در خرچنگ آبهای تازه است .
طبق گزارشات ، کاروتنوئیدها در سخت پوستان آبهای استوایی اندک است .
سخت پوستان ، رنگ دانه ها رو از طریق رژیم غذایی جذب می کنند ، کاروتنوئید استخراج شده یک جایگزین خوب برای کاروتنوئید سنتتیک خواهد بود .
برای خرید آپوکاروتنال به فروشگاه ایران فلیور مراجعه کنید .
تاکنون بیش از ۱۰۰ نوع کاروتنوئید شناخته شده ، که فقط تعداد کمی از آنها به طور خالص جدا گردیده ، که از آنها برای رنگین کردن مواد خوراکی استفاده می شود و مهمترین آنها عبارتند از: بتا کاروتن ، آپوکاروتنال ، کانتراگزانتین ، بیکسین ، گزانتوفیل .
برای خرید آپوکاروتنال به فروشگاه ایران فلیور مراجعه کنید .
