توضیحات

لیکوپن (Lycopene)

لیکوپن ( به انگلیسی : Lycopene ) یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم ۴۴۶۹۲۵ است . که جرم مولی آن 536.873 g/mol می‌باشد . شکل ظاهری این ترکیب ، قرمز جامد است . این ترکیب به فراوانی در گوجه فرنگی و هندوانه نیز یافت می‌شود .

لیکوپن (Lycopene) یک کارتنوئید هیدروکربنی و رنگ قرمز است که در گوجه فرنگی و سایر میوه ها و سبزیجات قرمز رنگ مانند هویج ، هندوانه ، گریپ فروت و پاپایا وجود دارد . لیکوپن در بین گیاهان ، جلبک ها و سایر ارگانیسم های فتوسنتز کننده ، یک ماده واسطه برای بیوسنتز بسیاری از کاروتنوئیدها از جمله بتاکاروتن است .

لیکوپن ( Lycopene ) یک تتراترپن متقارن است که از هشت واحد ایزوپرن تشکیل شده است و عضو خانواده ترکیبات کاروتنوئیدی است . از آنجاییکه این ماده کاملاً از کربن و هیدروژن تشکیل شده است می تواند کاروتن محسوب شود . در این ترکیب ۱۱ پیوند دوگانه کنژوگه وجود دارد که مسئول رنگ قرمز این رنگدانه هستند .

کاربردهای لیکوپن و خواص آن

• ضد سرطان

علاوه بر خاصیت آنتی اکسیدانی لیکوپن ( Lycopene ) ، نشان داده شده است که این رنگدانه ، رشد تومورها را چه در محیط آزمایشگاه و چه در مدل های حیوانی متوقف می کند ؛ یکی از راه هایی که لیکوپن ( Lycopene ) ، رشد تومورها را محدود می کند به وسیله ی تحریک سلولی به افزایش ارتباط بین سلولی است ؛ چرا که تحقیقات نشان می دهد که ارتباط ضعیف بین سلولی یکی از دلایل ایجاد رشد غیرطبیعی سلول ها ، شرایطی که نهایتاً منجر به رشد تومورهای سرطانی می شود ، می باشد .

• لیکوپن ( Lycopene ) و سلامت قلب و عروق

لیکوپن ( Lycopene ) همچنین یک نقش مهمی را در پیشگیری از بیماری های قلبی به وسیله ی مهار کردن آسیب رادیکال های آزاد به LDL کلسترول ایفا می کند . قبل از این که کلسترول بتواند در پلاک هایی که رگ ها را سخت و تنگ می کند ، رسوب کند باید به وسیله ی رادیکال های آزاد اکسیده بشود . با این توانایی آنتی اکسیدانی فوق العاده ، لیکوپن می تواند LDL کلسترول را از اکسیده شدن محافظت نماید .

• لیکوپن ( Lycopene ) و باروری در مردان

تحقیقات اخیر نشان داده است که لیکوپن ( Lycopene ) می تواند غلظت اسپرم را در مردان نابارور بهبود ببخشد . در یک تحقیق از روی آمار نشان داده شده است که یک رژیم غنی شده با مکمل لیکوپن ، موجب افزایش غلظت اسپرم و حرکت آن و در نتیجه افزایش باروری در مردان می شود .

• لیکوپن (Lycopene) و دیابت

مواد غذایی حاوی لیکوپن ( Lycopene ) ، عوارض درازمدت دیابت را کاهش می دهد . در طرح ” اثر مکمل یاری لیکوپن ( Lycopene ) بر روی استرس اکسیداتیو و ایمنی در مبتلایان به دیابت نوع 2 ” که دکتر نیستانی ، متخصص تغذیه ، مجری آن بود و به مدت هشت هفته به طول انجامید ، مشاهده شد که با مصرف روزانه 10 میلی گرم لیکوپن ، وضعیت کلی آنتی اکسیدانی بیماران دیابتی بهبود می یابد .

از آن جا که بسیاری از عوارض درازمدت دیابت از جمله بیماری های قلبی عروقی و سکته های قلبی را به استرس اکسیداتیو مربوط می دانند ، با مصرف لیکوپن ( Lycopene ) ، این عوارض کاهش یافته و درعین حال ظاهرا دستگاه ایمنی بدن بیماران دیابتی تغییراتی در جهت کاهش احتمال بروز عوارض درازمدت به ویژه بیماری های قلبی نشان می دهد .

• لیکوپن (Lycopene) و پوست

لیکوپن ( Lycopene ) همچنین با بازسازی سلول های جدید در پوست باعث می شود پوست کمتر آسیب ببیند . خواص آنتی اکسیدانی لیکوپن ( Lycopene ) از آفتاب سوختگی نیز جلوگیری می کند .

• مسمومیت

دریافت زیاد مواد غذایی حاوی لیکوپن (Lycopene) عوارض جانبی مُضری ندارد اما مصرف بیش از اندازه ی آن می تواند موجب ایجاد رنگ نارنجی در پوست صورت شود ؛ شرایط بی ضرری که “لیکوپنودرمیا” نامیده می شود .

• خاصیت ضد سرطان پروستات لیکوپن (Lycopene)

دلیل اول :

لیکوپن (Lycopene) یک آنتی اکسیدان قوی است . یعنی می‌تواند رادیکال‌های آزادی که به‌صورت مستمر از طریق غذایی که می‌خوریم و هوایی که تنفس می‌کنیم به بدنمان وارد می‌شوند را خنثی کند . آسیب سلولی ناشی از این مولکول‌های ناپایدار یکی از عوامل سرطان است .

دلیل دوم :

لیکوپن (Lycopene) در مکان‌های گسسته متعددی جذب و ذخیره می‌شود که دو مورد از آن‌ها غده پروستات و بیضه‌ها هستند . این لیکوپن ( Lycopene ) را به یک آنتی اکسیدان مفید مخصوصاً برای مردان تبدیل می‌کند .

مطالعه‌ای که طی یک بازه زمانی ۲۳ ساله با حضور بیش از ۴۶ هزار مرد انجام شد ، ارتباط بین لیکوپن ( Lycopene ) و سرطان پروستات را با جزئیات بیشتری نشان داد .

مردانی که دست کم دو وعده رب گوجه فرنگی سرشار از لیکوپن در هفته مصرف می‌کردند ، در مقایسه با مردانی که کمتر از یک وعده رب گوجه فرنگی در ماه مصرف می‌کردند ، ۳۰ درصد احتمال کمتری داشت به سرطان پروستات مبتلا شوند .

• محافظت از آفتاب سوختگی

تحقیقات همچنین نشان داده که لیکوپن ( Lycopene ) در برابر آثار مخرب خورشید محافظت می‌کند . در یک مطالعه ، شرکت‌کنندگان در پیش و پس از مصرف ۱۶ میلی گرم لیکوپن ( Lycopene ) از رب گوجه فرنگی در برابر پرتوهای فرابنفش قرار گرفتند . افرادی که رب گوجه فرنگی بیشتری مصرف کرده بودند ، واکنش‌های پوستی خفیف‌تری در مواجهه با پرتو فرابنفش داشتند .

• کاهش خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم

ویروس پاپیلوم انسانی ( HPV ) که عامل اصلی سرطان رحم است تحقیقات نشان داده ، زنانی که سطح لیکوپن ( Lycopene ) آنها بالا است ، ۵ بار کمتر از دیگران به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند .

• کاهش خطر ابتلا به سرطان روده

لیکوپن ( Lycopene ) اثر محافظتی در برابر ابتلا به سرطان معده ، روده بزرگ و ریه دارد . لیکوپن ( Lycopene ) رشد تومورها را متوقف می‌کند . لیکوپن (Lycopene) به وسیله تحریک سلولی که منجر به افزایش ارتباط بین سلولی می‌شود ، رشد تومورها را محدود می‌کند . تحقیقات نشان می‌دهد ارتباط ضعیف بین سلولی یکی از دلایل ایجاد رشد غیرطبیعی سلول‌ها است که در نهایت منجر به رشد تومورهای سرطانی می شود .

• کاهش سکته مغزی

این آنتی اکسیدان مزیت دیگری از جمله جلوگیری از سکته مغزی ناشی از لخته شدن خون دارد . کاهش سطح التهاب بدن و در نتیجه کاهش کلسترول در نتیجه مصرف لیکوپن (Lycopene) ، باعث کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی می‌شود .

• بهبود بینایی

لیکوپن ( Lycopene ) احتمالا از بروز آب مروارید پیشگیری کرده یا بروز آن را به تاخیر می اندازد و خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا ، که از علل اصلی نابینایی در افراد مسن می باشد را کاهش می دهد .

لیکوپن (Lycopene)

برای اطلاعات بیشتر درباره لیکوپن (Lycopene) اینجا کلیک کنید .